Wednesday 14 October 2015

Penganten Rungal

NENG adat Jawa, klebu neng tlatah Banyumas, acara pengantenan utawa nikahan kuwe ora mung dadi urusane bocah loro si calon penganten, ningen uga dadi urusane wong tuwane si calon penganten sekloron lan uga dadi urusan rong brayat, ya kuwe brayat keluwarga penganten lanang karo brayate keluwarga penganten wadon. Lan uga dadi urusan masarakat sekubenge karo kanca-batire kabeh. Mulane neng acara pengantenan kuwe kabeh sedulur tangga-teparo karo kabeh kanca-batir deundang kon nekseni lan paring donga lan restu, lan syukur ana amplop sumbangane.
Kanggone si kaki lan nini penganten, pengantenan kuwe ora mung sederma pesta utawa slametan njagong jejer dedandani kaya raja karo ratu desawang dhayoh akeh, olih akeh amplop sumbangan, seneng. Ningen arupa acara suci, perjanjen meng awake dhewek desekseni ora mung neng pegawe urusan agama, ningen neng kabeh dhayoh sing teka lan uga desekseni Gusti Allah. Perjanjen lamona bocah loro arep urip bebarengan, dadi siji selawase urip.
Kanggone keluarga penganten, anane penganten kuwe ora ateges anggota keluwarga kuwe dadi suda merga dadi keluwarga anyar, tapi malah sewalike. Anane pengantenan kuwe dadi nambah anggota keluarga, yakuwe anak mantune sing anyar kuwe. Penganten wadon dadi anaka anyare keluwarga penganten lanang lan sewalike penganten lanang mlebu dadi anggota keluwarga penganten wadon.
Pancen apike si neng keluwarga sing dadi pengaten kuwe urut tuwa, anak sing tuwa dhisit tembe anak sing enom-enom. Tapi gandheng jerene jodho sing nentokena kuwe Gusti Allah, mulane kadhang-kadhang sing enom bisa olih jodho lewih dhisit ketimbang kakange utawa mbekayune. Sing kaya kuwe sing neng tlatah Banyumas desebut pengaten rungal. Inyong tau dadi rungal dhong adhi wadon inyong dadi penganten. Sewalike dhong inyong dadi penganten derungali neng kakange bojo inyong, merga inyong nglangkahi utawa dadi penganten lewih dhisit ketimbang kakange bojo inyong.
Dhong inyong dadi rungal, sekang calon bojone adhi inyong, inyong dewei pengango sesetel (kathok karo klambi), semena uga dhong inyong dadi penganten inyong ya nyedhiani pakean sesetel nggo kakange bojo inyong sing dadi rungal kuwe. Dhong acara penganten jejer, ora ketang sedhela si rungal kuwe ya melu dejejerna, njagong neng tengah, deapit kaki-nini penganten.
Beda maning critane, angger sing dadi rungal kuwe mbekayune si penganten. apa penganten lanang utawa penganten wadon. Biasane, kejaba si pengaten kudu nydhiakna klambi sesetel nggo si rungale kuwe. uga nggo njaga perasaan batine si rungal (mbekayune si penganten), pas dina saat penganten jejer si rungal kuwe deungsekna neng nggone sedulure. Dene sing melu dejerna mung klambine mbekayune penganten wadon kuwe, desogna neng sela-selane njagonge kaki-nini penganten. (Eyang Nardi, pemerhati budaya Banyumas/05)

Wis demuat neng Harmas 1 Oktober 2015

0 comments :

Post a Comment

Kesuwun rawuh lan komentaripun, Sedulur...